پیشینه: «کشور ثالث امن» چیست؟
طبق قانون پناهندگی اتحادیه اروپا، «کشور ثالث امن» کشوری خارج از اتحادیه اروپا است که حداقل استانداردهای خاصی را برای ارائه حمایت مؤثر به پناهجویان رعایت می‌کند . این استانداردها شامل موارد زیر است:
- به رسمیت شناختن کنوانسیون پناهندگان ژنو ۱۹۵۱
- رعایت اصل عدم بازگرداندن (عدم بازگشت به کشورهایی که در آنها خطر آزار و اذیت وجود دارد)
- یک روند پناهندگی کارآمد و منصفانه
علاوه بر این، یک کشور ثالث امن باید به حقوق اساسی بشر احترام بگذارد و اطمینان حاصل کند که افراد در معرض خطر آزار و اذیت یا آسیب جدی قرار نمی‌گیرند.
کشورهای عضو اتحادیه اروپا می‌توانند به‌طور مستقل کشورهای ثالث را به‌عنوان «امن» طبقه‌بندی کنند، اما فقط تحت شرایط خاصی: این طبقه‌بندی باید از نظر قانونی قابل تأیید باشد و کشور باید برای همه گروه‌های مرجع، نه فقط افراد، امن باشد. علاوه بر این، کشور عضو اتحادیه اروپا باید به‌طور منظم بررسی کند که آیا کشور ثالث هنوز تمام الزامات طبقه‌بندی به‌عنوان «امن» را برآورده می‌کند یا خیر.
شرایط اخراج به کشورهای امن ثالث
راه حل کشور ثالث به کشورهای اتحادیه اروپا اجازه می‌دهد در صورتی که امکان اعطای حمایت در یک کشور ثالث امن نیز وجود داشته باشد ، درخواست‌های پناهندگی را رد کنند . پناهجویان می‌توانند به آن کشور اخراج یا بازگردانده شوند ، مشروط بر اینکه توافق‌نامه مربوطه با کشور ثالث وجود داشته باشد. با این حال، در عمل، این امر اغلب دشوار است زیرا بسیاری از کشورهای ثالث به ندرت چنین توافق‌نامه‌هایی را منعقد می‌کنند.
در حال حاضر، برای بازگشت یک پناهجو به کشور ثالث، یک «ارتباط» مستقیم، مانند اقامت قبلی یا ترانزیت، پیوندهای خانوادگی یا محل سکونت قبلی، مورد نیاز است .
معیارهای بازگشت به کشورهای ثالث باید گسترش یابد
به گفته‌ی Euractiv ، پیشنهاد فعلی اتحادیه اروپا یک گام فراتر می‌رود. در آینده، علاوه بر عوامل موجود، ارتباطات غیرمستقیم با کشور ثالث نیز می‌تواند کافی باشد ، مانند:
- عبور از منطقه ترانزیت (هنگام سفر هوایی)
- پیوندهای زبانی یا فرهنگی با کشور ثالث
- به طور کلی "روابط قابل مقایسه"
این امر به کشورهای عضو اختیار بیشتری برای صدور مجوز بازگشت می‌دهد، حتی زمانی که ارتباط با کشور ثالث قوی نباشد.
مقررات ویژه برای کودکان بدون همراه
همانطور که Euractiv نیز گزارش می‌دهد، قرار است مقررات مربوط به افراد زیر سن قانونی بدون همراه مورد بازنگری قرار گیرد. در حالی که پیشنهادهای قبلی ، بازگشت به کشورهای ثالث را برای این گروه مستثنی می‌کرد ، اکنون استثنائات بسیار محدودی وجود خواهد داشت.
طبق این پیش‌نویس، انتقال به کشورهای ثالث در صورتی امکان‌پذیر است که با اصول حقوق بین‌الملل و حقوق اتحادیه اروپا سازگار باشد. با این حال، این پیش‌نویس تأکید می‌کند که چنین مواردی باید نادر باقی بمانند.
طبقه‌بندی در قانون پناهندگی و مهاجرت اتحادیه اروپا
این بحث با اصلاح قانون پناهندگی اروپا مرتبط است که در ماه مه ۲۰۲۴ تصویب شد و در تابستان ۲۰۲۶ به طور کامل اجرا خواهد شد. این اصلاحیه در حال حاضر تا حدی در حال اجرا است. این پیمان تعریف «کشور ثالث امن» را به طور قابل توجهی گسترش می‌دهد.
طبق قانونی که از تابستان ۲۰۲۶ لازم‌الاجرا خواهد بود ، یک کشور عضو اتحادیه اروپا می‌تواند یک کشور ثالث را حتی اگر ...
- کشور ثالث کنوانسیون پناهندگان ژنو را به طور کامل به رسمیت نمی‌شناسد.
- کشور ثالث فقط در مناطق خاص یا برای گروه‌های خاصی از مردم امن تلقی می‌شود.
نتیجه‌گیری: این برای پناهجویان در اتحادیه اروپا و آلمان چه معنایی دارد؟
اگر این پیشنهاد جدید تصویب شود، پناهجویان در آلمان و اتحادیه اروپا در آینده با قوانین سختگیرانه‌تری در مورد پناهندگی مواجه خواهند شد. حتی اگر ارتباط ضعیف یا غیرمستقیمی با آن کشور وجود داشته باشد - مثلاً صرفاً یک گذرگاه (منطقه ترانزیت در فرودگاه) یا پیوندهای فرهنگی و زبانی - اخراج به کشورهای امن ثالث می‌تواند امکان‌پذیر باشد.
خطر اینکه درخواست‌های پناهندگی سریع‌تر غیرقابل قبول تلقی شوند، در حال افزایش است. گروه‌های آسیب‌پذیر، مانند کودکان بدون همراه، همچنان از حمایت ویژه برخوردارند . با این حال، ممکن است در آینده استثنائاتی در اینجا اعمال شود.
برای پناهجویان در اتحادیه اروپا و آلمان، این به معنای وابستگی بیشتر به توافق‌نامه‌های دوجانبه‌ای است که آلمان و سایر کشورهای اتحادیه اروپا با کشورهای ثالث منعقد می‌کنند.
